Το decadence μιας επανάστασης

Βάζω στοίχημα ότι όσοι διαβάζετε αυτές τις γραμμές σίγουρα έχετε ακούσει για την βιομηχανική επανάσταση και την ευτυχία που έφερε στο ανθρώπινο γένος. Για τον ανθρωποκεντρικό και ευγενή σκοπό της τεχνολογίας να προχωρήσει την ανθρωπότητα βήμα- βήμα σε ένα καλύτερο μέλλον. Αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής, πάμε στο φεγγάρι, ελαφραίνει το καινούριο μας ποδήλατο, δεν σηκωνόμαστε πια από τον καναπέ για να αλλάξουμε κανάλι...

Ίσως επίσης να έχετε παρατηρήσει ότι όλα τα παραπάνω επιστημονικά επιτεύγματα δεν προσφέρονται δωρεάν. Η βιομηχανία χρηματοδοτεί, και μετά μοσχοπουλάει τα τετράγωνα μυαλά των επιστημόνων και των μηχανικών. Φάρμακα, τρόφιμα, αυτοκίνητα , ηλεκτρονικά, κινητά...ποδήλατα. Ναι! Ναι! καλά διαβάσατε ποδήλατα ενώ από δίπλα φωνάζουν “και suuurf”. Όλα ανήκουν και εξαρτώνται λίγο ή πολύ από την βιομηχανία και την επανάσταση της. Μια επανάσταση που από τότε που ξέσπασε καταπνίγηκε...στο χρήμα. Έγινε σκλάβα του και από τότε προσπαθεί να ξεφύγει. Παλεύει να κάνει τα επιτεύγματα αποδοτικότερα, ευκολότερα στην παραγωγή, με λιγότερα υλικά, οικονομικότερα στην χρήση. Όλα όμως γυρνάνε τούμπα, τα επιτεύγματα ονομάζονται το “νέο καλύτερο” μοντέλο και τελικά πωλούνται ακριβότερα.

Σε αυτό το “νέο” μοντέλο θα ήθελα να σταθώ λίγο παραπάνω μιας και κατά τη γνώμη μας αποτελεί απόδειξη του decadence που αναφέρει ο τίτλος. Θεωρητικά, θεμελιώδης αρχή της τεχνολογικής εξέλιξης είναι η βελτίωση, η κίνηση από το καλό στο καλύτερο σε όλους τους τομείς. Ακολουθώντας αυτόν το κανόνα, θα περιμέναμε από τη βιομηχανία, που έχει αναλάβει να μας παρέχει την νέα τεχνολογία, να πουλάει χρόνο με το χρόνο πραγματικά εξελιγμένα μοντέλα, καλύτερα σε όλους τους τομείς.

Μετά από είκοσι χρόνια ενασχόλησης με τροχούς και μια δεκαετία με σανίδες, εκ των έσω και σε τεχνικό επίπεδο, έχουμε προσωρινά καταλήξει. Η τεχνολογική εξέλιξη δεν αποτελεί εγγύηση για την βελτίωση του τελικού προϊόντος. Κάθε πέρσι και καλύτερα δηλαδή και εξηγούμαστε.

Έχουμε παρατηρήσει μια κοινή πορεία εξέλιξης στα αυτοκίνητα, τις μοτοσυκλέτες, τα ποδήλατα και τα windsurf. Προϊόντα τεχνολογίας που γνωρίζουμε καλά και μπορούμε να σχηματίσουμε άποψη για την πορεία τους. Ωστόσο τρομάζουμε και μόνο στην υποψία, ότι την πορεία αυτή μπορεί να την ακολουθούν τα φάρμακα, τα τρόφιμα κ.α.

Η πορεία αυτή ακολουθεί αρχικά μια ανοδική εξελικτική καμπύλη, όπως οφείλει και υπόσχεται. Νέα μοντέλα φέρνουν πραγματικά νέες ιδέες και λύσεις, ωθώντας το προϊόν σε υψηλότερο επίπεδο απόδοσης, ποιότητας και αντοχής. Δηλαδή χρόνο με το χρόνο αγοράζουμε με τα ίδια χρήματα περισσότερη και πιο χρήσιμη τεχνολογία.

Η ανοδική πορεία όμως σιγά σιγά φλατάρει και σύντομα ξεκινά να κατηφορίζει σημαίνοντας το decadence. Τα “νέα” μοντέλα δεν έχουν πλέον κάτι ουσιαστικό να προσφέρουν, οι τεχνολογικές λύσεις ανακυκλώνονται και η αναλογία ποιότητας- κόστους μειώνεται. Χρόνο με το χρόνο δηλαδή, εξαγοράζουμε με τα ίδια χρήματα λιγότερη και άχρηστη πρακτικά τεχνολογία. Κάπου εδώ είναι που το marketing αλλάζει από δόκτορας Τζέκυλ σε κύριος Χάιντ. Παρουσιάζει ως βελτίωση λιγότερο σημαντικά στοιχεία, όπως η εμφάνιση, ενώ αποσιωπά τη χρήση λιγότερο ποιοτικών και ανθεκτικών υλικών σε καίρια και συχνά “αόρατα” σημεία. Τα “φθηνά” ηλεκτρονικά τρικ, οι βαφές και τα ακαταλαβίστικα για τον πολύ κόσμο συνθετικά υλικά, μπερδεύουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση.

Το πότε ακριβώς θα “χτυπήσει” αυτό το φαινόμενο είναι ασαφές. Εξαρτάται κυρίως από τον παράγοντα κέρδος και την γενική οικονομική ευμάρεια. Σαν γενική εντύπωση μπορούμε να πούμε ότι στα πρώτα στάδια η βιομηχανία μας καλοπιάνει με όλο και καλύτερες εκδόσεις ενός προϊόντος και στη συνέχεια, όταν κρίνει ότι είναι η κατάλληλη στιγμή ξεκινά να “εισπράττει” πίσω ότι μας έδωσε πουλώντας μας ακριβότερα, χειρότερα προϊόντα.

Τα κακά νέα είναι ότι σε πολύπλοκες κατασκευές όπως το αυτοκίνητο ή η μοτοσυκλέτα δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο εκτός από το να διατηρούμε σε καλή κατάσταση “το παλιό καλό”.

Τα καλά νέα είναι ότι σε πιο απλές κατασκευές όπως το ποδήλατο και το windsurf μπορούμε να αντιδράσουμε δημιουργώντας το δικό μας δρόμο, μακριά από το βιομηχανικό decadence με customάκια. Δύσκολο έργο, μοναχική διαδρομή, αλλά στο τέρμα της, αντί για το ταμείο, διακρίνεται φως...

Words: Άρης Παπαπαναγής
Pics: the world wide web

www.boardsNwheels.gr > Άρθρα > Ποδήλατο > Η παρακμή της Επανάστασης