Ανατομία του windsurf 1.1
Τι σημαίνει full wood sandwich; Τι μου προσφέρει ένα σκάφος carbon; Μπορώ να μαντέψω την αντοχή μιας σανίδας μελετώντας τα τεχνικά χαρακτηριστικά που παρέχει ο κατασκευαστής; Πώς να επιλέξω σκάφος μελετώντας τις προδιαγραφές του;
Ας προχωρήσουμε στο δεύτερο μέρος της ανατομίας της ιστιοσανίδας (βλέπε και πρώτο μέρος), με μια απλή τακτοποίηση, πληροφοριών λίγο-πολύ γνωστών:
Τα περισσότερα σύγχρονα σκάφη του windsurf, κατασκευάζονται με διαφορετικές αλλά παρεμφερείς "συνταγές".
Το εσωτερικό και κύριο μέρος του όγκου τους, αποτελείται από διογκωμένη πολυστερίνη ή EPS (Expanded Poly Styrene), γνωστή ευρέως ως φελιζόλ (αυτό με τα άσπρα σφαιρίδια) και λέγεται πυρήνας. Ο πυρήνας του φελιζόλ, "ντύνεται" με ένα λεπτό κέλυφος (0.8 έως 9mm είναι το σύνηθες πάχος του) από συνδυασμό σύνθετων κυρίως υλικών (composite materials). Τα υλικά αυτά αποτελούν το "sandwich" (φωτό 1&9), που συχνά αναφέρουν οι κατασκευαστές. 'Οπως κάθε σάντουιτς που σέβεται τον εαυτό του, αποτελείται από "φέτες ψωμιού" με "βούτυρο" και "κάτι" ανάμεσά τους.
1 - σάντουιτς |
2 - carbon twill 2x2 |
3 - αραμίδιο σε πλέξη plain |
4 - υαλούφασμα |
5 - carbon αραμίδιο |
6 - καπλαμάς |
7 - κυτταρικός αφρός PVC |
8 - honeycomb- κυψέλες |
κλικ στις μικρές εικόνες για να εμφανιστούν μεγάλες επάνω |
Τον ρόλο των ψωμιών, παίζουν σύνθετα υλικά τα οποία υπό μορφή υφασμάτων στρώνονται και εμποτίζονται με εποξική ρητίνη (το βούτυρο που λέγαμε), ώστε όταν αυτή στεγνώσει να σκληρύνουν. Απλουστεύοντας, μπορούμε να πούμε πως η ρητίνη παρέχει τη "σκληρότητα" και τα υφάσματα την "ελαστικότητα". Τα υφάσματα αποτελούνται από ίνες (κλωστές) γυαλιού, carbon, αραμιδίου (ευρέως γνωστό ως kevlar®), ή άλλων λιγότερο γνωστών υλικών όπως dyneema και innegra. Κάθε είδους ίνα προσδίδει στο τελικό αποτέλεσμα διαφορετικές μηχανικές ιδιότητες και διαθέτει άλλα χαρακτηριστικά κατά την επίστρωση (lamination).
Παλαιότερα, την θέση της εποξικής ρητίνης κατελάμβανε η πολυεστερική ρητίνη. Σταδιακά ο πολυεστέρας αντικαταστάθηκε, αφού τα εποξικά συστήματα υπόσχονται πολύ ανώτερες μηχανικές και χημικές ιδιότητες, ασφαλέστερη (λιγότερο τοξική) εφαρμογή και όχι απαγορευτικά μεγαλύτερο κόστος.
Πολύ χονδροειδώς, το carbon (φωτό 2) είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στην κάμψη και τον λυγισμό, αναλογικά ελαφρύ, αλλά ευαίσθητο στην θλήψη και τη διάτρηση. Το αραμίδιο (φωτό 3) ανθεκτικό στην διάτρηση και την θλήψη, αλλά όχι τόσο άκαμπτο, και με ιδιοτροπίες στην διαχείριση. Τα υαλουφάσματα, (fiberglass, φωτό 4) ισορροπημένα, με μέτρια ακαμψία, καλή ελαστικότητα και χαμηλό κόστος. Διατίθενται επίσης και μεικτά υφάσματα με συνδυασμό ιδιοτήτων, όπως το carbon - αραμίδιο (φωτό 5).
Δεν είναι όμως μόνο το είδος της ίνας που επηρεάζει το τελικό αποτέλεσμα. Είναι ακόμη η ποιότητά της, το είδος της πλέξης (π.χ. plain ή twill 2x2) με την οποία σχηματίζεται το ύφασμα, η εποξική ρητίνη με την οποία εμποτίζεται και ακόμη η μεθοδολογία και η προσοχή με την οποία τα υφάσματα (τα ψωμάκια δηλαδή) θα συνδυαστούν με την "γέμισή" τους. Φανταστείτε ένα σάντουιτς με πολύ βούτυρο, ή πολύ χοντρή φέτα τομάτας... Τα ψωμάκια "μουλιάζουν" και το σάντουιτς δεν τρώγεται με τίποτε...
Η γέμιση τώρα, με δεδομένες δύο καλές φέτες ψωμί και όσο βούτυρο πρέπει, είναι το σημαντικότερο στοιχείο σε κάθε σάντουιτς. Στα σκάφη του windsurf, ρόλο γέμισης μπορούν να παίξουν διάφορα υλικά. Τα συνηθέστερα είναι το ξύλο υπό μορφή καπλαμά (φωτό 6), και ο κυτταρικός αφρός PVC (φωτό 7) με πάχος από 1-6mm (βλ. τελευταία φωτό). Δεν λείπουν βέβαια και άλλα εξωτικότερα είδη γέμισης, όπως το honeycomb (κυψέλες) (φωτό 8), ή ταπεινότερα όπως το EPS. Υπάρχουν επίσης και κάποια σκάφη (όλο και λιγότερα) που δεν διαθέτουν δομή sandwich, αλλά απλώς επάλληλες στρώσεις υφασμάτων. Έτσι κατασκευάζονται κατά το πλείστον τα απλά surf (χωρίς πανί).
Κάθε εταιρία, για κάθε μοντέλο, αναφέρει τα υλικά που δομούν το σκάφος. Η μικρή μας εμπειρία ωστόσο έχει δείξει πως, χωρίς να λένε ψέμματα οι άνθρωποι, κάποιες φορές δεν λένε ολόκληρη την αλήθεια. Δεν αναφέρουν πλήρη στοιχεία (ποιότητα και προδιαγραφές) των υλικών, ούτε τις ακριβείς επιφάνειες που αυτά καλύπτουν, αφήνοντας κάποιες φορές να εννοηθούν τα καλύτερα, ενώ δεν είναι έτσι...
Εν κατακλείδι, το να μπορεί κάποιος να συμπεράνει εάν ένα σκάφος full carbon, είναι γενικά πιο ανθεκτικό από ένα απλό fiberglass, χωρίς να μελετήσει τις υπόλοιπες κατασκευαστικές παραμέτρους, αλλά και το είδος της καταπόνησης, είναι απίθανο. Το να μπορεί κάποιος να το συμπεράνει γνωρίζοντας όλες τις παραμέτρους, είναι επίσης αρκετά δύσκολο! Το να επιλέξει κάποιος το επόμενό του σκάφος μελετώντας τα τεχνικά του στοιχεία, είναι καλή ιδέα, αλλά κι αυτή εμπεριέχει ένα σαφές ρίσκο. Στην φωτό αριστερά μπορείτε να δείτε τα sandwiches δύο σανιδιών. Αριστερά ένα τυπικό glass & wood sandwich ενός freeride σκάφους. Δεξιά ένα glass & pvc sandwich ενός wave. Η διαφορά στο πάχος τα λέει όλα...
Με λίγη ατυχία, όλα σπάνε και με μπόλικη τύχη όλα αντέχουν...
Επίσης, με την κατάλληλη μέθοδο, όλα επισκευάζονται!
Words: Κώστας Σταματάκος
Pics: boardsNwheels
www.boardsNwheels.gr > Άρθρα > Windsurf > Ανατομία του Windsurf 2.0